In de regel kan het verstandig zijn om voorafgaand aan je sollicitatie even te bellen met het bedrijf of de organisatie. Het is een manier om op te vallen, want lang niet iedereen belt vooraf op. Je naam blijft zo beter hangen. Als je dan vervolgens in je sollicitatiebrief naar het telefoongesprek verwijst, dan is de kans groot dat de recruiter of werkgever je herkent. Je hebt dan al een eerste indruk achtergelaten.
1 – Wat je ook vraagt, vraag nóóit naar de bekende weg!
Natuurlijk wil je dat die eerste indruk een goede is. Daarom is vooraf bellen alleen goed als je precies weet waarover je het gesprek wil voeren en welke vragen je wil stellen. Bellen alleen maar om te bellen, levert je niets op. Integendeel! Geoefende recruiters en werkgevers hebben namelijk meteen in de gaten dat je alleen maar belt om op te vallen tussen alle andere sollicitanten. Deze mensen hebben een drukke agenda en geen tijd om vragen naar de bekende weg te beantwoorden. Heb je niets zinnigs te vragen of te melden? Laat het bellen dan liever achterwege.
Wat kun je vragen?
Bellen vraagt om een goede voorbereiding. Het is eigenlijk al een soort telefonische sollicitatie. Heb je twijfels over de vacature? Dan kun je daarover natuurlijk vragen stellen en na het gesprek beslissen of je wel of niet wil solliciteren. Dat is een andere situatie dan wanneer je al weet dat je wil solliciteren en belt om een goede eerste indruk achter te laten. In dit laatste geval is het belangrijk dat je al een goed beeld hebt van de vacature en het bedrijf.
2 – Voorbereidingsvragen
Misschien wel de eenvoudigste soort vragen zijn de voorbereidingsvragen. Door deze vragen te stellen kun je laten zien dat je je goed op de sollicitatie aan het voorbereiden bent. Om dit soort vragen te kunnen stellen, zul je je vooraf heel goed moeten voorbereiden. Dat houdt in dat je niet alleen de vacaturetekst goed bestudeerd hebt, maar ook het bedrijf. Bekijk de website, google op nieuwsberichten en recensies. Heeft het bedrijf een bedrijfspagina op social media? Lees dan de laatste berichten én de reacties. Hieruit kun je vaak veel waardevolle informatie halen waarover je telefonisch een gesprek kunt voeren. Zie je aanknopingspunten met jouw kennis en ervaring? Waar is het bedrijf mee bezig? In hoeverre krijg je daarmee te maken in de functie waarop je solliciteert? Past dat bij jou?
Tip: komen er vragen bij je op als je de website of de social media pagina van een bedrijf bestudeerd? Schrijf deze dan op. Maak een long-list. Vragen waarvan je later denkt dat je die toch beter niet telefonisch kunt stellen, kun je later wegschrappen. De vragen die je overhoudt, orden je. Misschien zijn er nog vervolgvragen die je kunt bedenken? Schrijf ook deze op. Zo sta je tijdens het telefoongesprek niet ineens met je mond vol tanden.
3 – Vragen over de cultuur van het bedrijf
Uit een vacaturetekst en/of website blijkt lang niet altijd welke bedrijfscultuur er heerst in een organisatie. De bedrijfscultuur moet bij je passen. Anders krijg je misschien wel de functie, maar wil je vervolgens weer zo snel mogelijk weg. Je kunt bijvoorbeeld vragen naar de manier van werken. Wordt er per afdeling gewerkt of in multidisciplinaire teams? Of misschien volgens de Lean Start-Up Methode? Zit de afdeling bij elkaar? Of is het nieuwe werken ingevoerd, waardoor iedereen elke keer op een andere plek zit en je vaak overleg hebt via bijvoorbeeld Skype? Heerst er een cultuur met korte lijnen, waardoor je veel beslissingsbevoegdheid hebt? Of moet je juist over meerdere lagen afstemming bereiken voordat een beslissing definitief is? Wat zijn de werktijden? Mag je deze flexibel invullen? Et cetera. Office politics is ook een heel belangrijk onderdeel van een bedrijfscultuur, maar het is ook vaak een heet hangijzer waar men liever niet over praat. Laat directe vragen hierover achterwege. Je kunt wel proberen om er via omwegen achter te komen.
Tip: probeer altijd te achterhalen wie je aan de lijn krijgt en stem daar je vragen op af. Meestal staat er een contactpersoon bij de vacature. Dit is de eerste persoon die je belt. Wanneer dat iemand van P&O of een recruiter is dan kan hij/zij meestal geen specifieke vragen over de dagelijkse gang van zaken beantwoorden. Heb je vragen die je niet aan je contactpersoon kunt stellen? Probeer dan iemand anders uit het bedrijf te benaderen. Je kunt dan aan de contactpersoon vragen wie je het beste kunt bellen.
4 – Vragen over de toekomst
Vragen over de toekomst zijn ook altijd een goede manier om een gesprek aan te knopen. Denk bijvoorbeeld aan vragen over de doorgroeimogelijkheden binnen een bedrijf. Hoe lang werken mensen gemiddeld in een bepaalde functie en als ze dan veranderen, blijven ze binnen het bedrijf werkzaam? Hieruit krijg je ook een beeld of een bedrijf haar werknemers weet vast te houden. In sommige bedrijven wordt doorgroeien heel erg gestimuleerd. Dit soort bedrijven bieden ook vaak learning on the job mogelijkheden geboden via e-learning. Soms is het ook verplicht om diverse online trainingen te doen zodat je op de hoogte blijft van bijvoorbeeld veiligheidsmaatregelen of wetgeving.
Toekomstige projecten bieden ook goede aanknopingspunten. Is een bedrijf innovatief bezig? Welke richtingen werken ze op en staan er nieuwe projecten op stapel waaraan je wellicht kunt bijdragen? Doen ze regelmatig aan experimenten en onderzoek? Op welke manier gaat dat in zijn werk? Hoe wordt bepaald welke mensen hierbij betrokken worden?
5 – Vragen over het probleem van de werkgever
Waarom is deze vacature vacant? Gaat het om een vervanging? Een tijdelijke oplossing? Of om een proefperiode met een nieuw soort functie? Welk probleem moet de nieuwe werknemer voor de werkgever oplossen? Proberen te achterhalen welk probleem de werkgever probeert op te lossen door de vacature te vervullen, kan massa’s aan waardevolle informatie geven over het bedrijf. Op basis daarvan kun je alvast bedenken hoe jij zou kunnen helpen bij het oplossen van dat probleem. Dit kun je dan meteen in het gesprek aangeven, maar je kunt het ook verwerken in je sollicitatiebrief.
Let op: goede inhoudelijke vragen kun je echt alleen stellen als je je goed hebt ingeleefd. De vragen die je kunt stellen zijn afhankelijk van jouw persoonlijke situatie, de functie waarop je solliciteert, het bedrijf en de branche. Bereid je dus altijd goed voor!
6 – Hengelvragen
Als je een bedrijf belt, kun je natuurlijk ook vragen of je kans maakt. Of hoe de sollicitatieprocedure precies verloopt. Maar ben hiermee voorzichtig. Ook als je deze vragen oprecht hebt, komen ze al snel over als hengelvragen. Het laatste wat je wil is de indruk achterlaten dat je loopt te hengelen. Even los daarvan worden dit soort vragen vaak heel kort beantwoordt of je wordt afgewimpeld. De kans op een interessant gesprek is dan ook minimaal.
Dat wil niet zeggen dat je dit soort vragen niet kunt stellen. Wanneer je eerst een gesprek aanknoopt over een inhoudelijk onderwerp, kun je dit soort zaken altijd nog tussen neus en lippen door vragen.
7 – Vraag niet teveel
Als je vooraf belt is het goed om je te realiseren dat dit eigenlijk al een sollicitatiegesprekje is. Ook als het een lange en interessante conversatie is, is het verstandig om je vragen beperkt te houden. Het is niet goed als je gesprekspartner achteraf het gevoel heeft aan een vragenvuur onderworpen te zijn. Evenmin is het goed als je iemand te lang van zijn/haar werk afhoudt. Én je wil ook gespreksstof overhouden voor het echte sollicitatiegesprek. Beperk dus vooraf altijd het aantal vragen dat je wil stellen.
Tip: een gesprek wordt meestal als prettig ervaren wanneer iemand goed zijn/haar zegje heeft kunnen doen. Steek nooit een monoloog af, maar laat je gesprekspartner zoveel mogelijk aan het woord. Zo krijg je ook de meeste informatie los. Hoe? Door zoveel mogelijk open vragen te stellen.
8 – Oefen het gesprek
Oefening baart kunst. Heb je nooit eerder vooraf aan een sollicitatie een gesprek met een bedrijf gevoerd? Oefen dan eerst droog met vrienden. Doe dat wel telefonisch zodat de situatie zoveel mogelijk echt lijkt. Op die manier kun je dan horen waar je mogelijk hapert, onzeker overkomt of onduidelijk bent.
Wil je graag oefenen met iemand buiten je directe vriendenkring om? Ik help je graag uit de brand. Door een gesprek te oefenen en je effectief te coachen, werken we samen aan alle verbeterpunten, zodat je een succesvol voorgesprek kunt voeren. Bekijk onze tarieven-pagina.
